Tiếng Anh đã và vẫn đang là ngôn ngữ được sử dụng trong đa số các tạp chí học thuật và hội nghị khoa học. Do đó, những nhà nghiên cứu ở những quốc gia không nói tiếng Anh gặp rất nhiều khó khăn trong việc chuẩn bị bản thảo bằng tiếng Anh chuyên ngành. Ngay cả đối với những người sử dụng tiếng Anh là tiếng mẹ đẻ, việc đảm bảo không mắc lỗi văn phạm cũng như lỗi sử dụng từ là điều không thể tránh khỏi.
Việc truyền tải chính xác và súc tích nhất nội dung của nghiên cứu có thể là thách thức mà không chỉ những nhà nghiên cứu trẻ tuổi, mà còn là những “guru” trong ngành vẫn đang phải đối mặt. Bài viết này tường thuật lại những chia sẻ về việc sử dụng ChatGPT để cải thiện tính mạch lạc của những bài viết học thuật mà vẫn đảm bảo được các nguyên tắc đạo đức cốt lõi của Giáo sư Ikenna Uwanuakwa, trường Đại học Near East (Thổ Nhĩ Kỳ).
ChatGPT là một công cụ hữu hiệu trong việc hỗ trợ cải thiện độ rõ ràng của nghiên cứu và giảm thiểu các lỗi sai chính tả, cấu trúc câu. Tuy nhiên, nếu không sử dụng hợp lý thì văn bản được truy xuất có thể bao gồm nội dung do trí tuệ nhân tạo (AI) tạo ra. Điều này có thể sẽ dấy lên mối lo ngại về độ tin cậy của các kết quả nghiên cứu. Sở dĩ, AI không có khả năng chịu trách nhiệm cho những gì chúng viết, và con người thì không phải chịu trách nhiệm thay nếu như đó không phải là nội dung do họ đưa vào một cách có chủ đích.
Để giúp giải quyết vấn đề AI tự cầm bút viết, người sử dụng phải cung cấp hướng dẫn (câu lệnh) cụ thể để yêu cầu thuật toán không tạo ra nội dung mới.
Đầu tiên, để cải thiện tính rõ ràng của văn bản, hãy hướng dẫn ChatGPT ưu tiên sử dụng các từ hoặc cụm từ xuất hiện với tần suất thấp trong bộ dữ liệu. Điều này giúp tránh lạm dùng những từ được sử dụng phổ biến, giúp văn bản có nhiều sắc thái, rõ ràng, và thú vị hơn.
Ví dụ: “for clarity, prioritize words or phrases with lower-probability occurrences in a sequence of words. If not available, use words with medium-probability occurrences.”
Hoặc bạn có thể yêu cầu ChatGPT cải thiện sự rõ ràng của văn bản bằng cách gợi ý các từ hoặc cụm từ thay thế. Sau đó, bạn có thể linh hoạt sử dụng những đề xuất của ChatGPT một cách có chọn lọc. Điều này giúp nhà nghiên cứu có khả năng kiểm soát nội dung, đồng thời tận dụng được tối đa khả năng của Chatbot mà không vi phạm các giá trị đạo đức.
Ví dụ: “improve the clarity of my manuscript by suggesting alternative words or phrases”.
Một ví dụ về tổ hợp các câu lệnh có thể đưa vào ChatGPT để hiệu đính bản thảo nghiên cứu:
Request: Proofread and improve clarity of the manuscript.
Context: For clarity improvement, use only medium-probability-occurring words or phrases for generating the next word in a sequence of words.
Tone and domain: Academic Journal.
Language: Use American English.
Một số câu lệnh có thể thêm vào tuỳ thuộc vào nhu cầu của nhà nghiên cứu:
Request: Minimize the plagiarism
hoặc
Request: Remain the number of words/Reduce the number of words to 80%
Khi tìm hiểu về mối quan hệ giữa hiệu quả của việc sử dụng ChatGPT và chất lượng câu lệnh, chúng tôi thấy rõ rằng việc chú ý đến cách xây dựng các dòng lệnh là điều cần thiết để tối ưu hoá chất lượng văn bản đầu ra mà vẫn đảm bảo được liêm chính về đạo đức học thuật. Bằng cách thiết kế các câu lệnh một cách phù hợp với mục tiêu nghiên cứu, chẳng hạn như hướng dẫn ChatGPT chỉ đề xuất thay thế những cụm từ nhất định, các nhà nghiên cứu có thể khai thác hiệu quả của ChatGPT trong những công đoạn viết/biên tập cuối cùng.
ChatGPT là một công cụ mạnh mẽ, nhưng điều quan trọng là phải sử dụng nó một cách cẩn thận và tránh việc vi phạm đạo đức nghiên cứu. Bằng cách cung cấp hướng dẫn cụ thể cho ChatGPT và xem xét một cách có chọn lọc những đề xuất của công cụ này, các nhà nghiên cứu có thể giảm thiểu rủi ro khi sử dụng các công cụ của trí tuệ nhân tạo trong quá trình soạn thảo nghiên cứu.
Lược dịch từ Times Higher Education
