Ở phần 1 của chuỗi bài này, chúng tôi đã tập trung vào hướng dẫn nhà nghiên cứu sử dụng Scite để nâng cao khả năng tìm kiếm và đánh giá nghiên cứu.
Phần 2 của bài Scite – Một công cụ giúp tăng chất lượng tổng quan tài liệu tập trung vào hướng dẫn nhà nghiên cứu đi sâu vào việc phân tích những đánh giá về bài báo và xác định khoảng trống nghiên cứu
Tương tác với ấn phẩm và các kết quả
Một trong những khía cạnh quan trọng nhất của việc tổng quan tài liệu là bạn hiểu cách tương tác với một ấn phẩm. Chúng ta không chỉ cần hiểu các quan điểm được được trình bày, mà còn cần hiểu ngữ cảnh của tài liệu và cách mà nó được tiếp nhận bởi các tài liệu khác. Nhận định về trích dẫn trong scite được hiểu là ngữ cảnh xung quanh một trích dẫn, trong đó bao gồm các câu đi kèm trích dẫn, trích dẫn được lấy từ mục nào của tài liệu, đó là trích dẫn đồng tình hay phản đối….Trong phần này, chúng ta sẽ xem xét cách sử dụng các trích dẫn nhằm hiểu một ấn phẩm và vị trí của nó trong tài liệu.
Sử dụng kết quả, lập luận, phương pháp nghiên cứu được trình bày trong các trích dẫn để thực hiện phân tích chuyên sâu
Ở một khía cạnh nào đó, các trích dẫn có thể được xem là tóm tắt của tài liệu. Bằng cách đọc các trích dẫn, chúng ta không chỉ hiểu được sự giống hoặc khác nhau của các kết quả và lập luận mà còn đánh giá được nội dung của chúng.
Ví dụ, trong trích dẫn sau đây: “Hơn nữa, theo các kết quả hiện tại của chúng tôi, Phan và cộng sự [2006] đã chỉ ra rằng mức độ kích hoạt hạch hạnh nhân phải đối với những khuôn mặt nhăn nhó trong nhóm SAD có mối tương quan đáng kể với mức độ nghiêm trọng của SAD, được đo bằng thang LSAS,’‘ cho chúng ta biết một trong những khía cạnh chính của nghiên cứu (kích hoạt hạch hạnh nhân đối với khuôn mặt nhăn nhó), một trong các phương pháp của nghiên cứu (đánh giá bằng Thang đo lo âu xã hội Liebowitz – LSAS) và các biến số chính đang được điều tra (Rối loạn lo âu xã hội). Điều thú vị ở scite là chúng ta có thể đọc kết quả, lập luận và phương pháp của các công bố cùng với các chuyên gia khác và từ đó hình thành sự hiểu biết sâu sắc hơn về ấn phẩm khi chúng ta chỉ đọc những đoạn trích dẫn.
Bằng cách đọc các trích dẫn của một ấn phẩm, chúng ta có thể tham gia phản biện tốt hơn vào cách các chuyên gia khác hiểu ấn phẩm đó. Điều này thậm chí còn rõ ràng hơn trong trường hợp các trích dẫn thể hiện phản đối, nơi có thể xuất hiện sự khác biệt về kết quả, sự bất đồng hoặc phê phán mà bạn chưa hề nghĩ tới hoặc chưa thực hiện các thử nghiệm để khám phá.
Tìm kiếm trích dẫn
Vì một ấn phẩm có thể được trích dẫn hàng nghìn lần nên việc đọc tất cả các trích dẫn đó là không thể. Trên thực tế, thậm chí có thể có nhiều trích dẫn ủng hộ và phản đối hơn con số bạn có thể tìm qua scite. Bên cạnh đó, có khả năng đó là những trích dẫn không liên quan.
Để giúp bạn tìm các trích dẫn phù hợp hơn, scite cung cấp khả năng tìm kiếm các trích dẫn qua từ khóa giúp bạn thu hẹp phạm vi hoặc tìm các trích dẫn cụ thể liên quan đến bài tổng quan tài liệu của bạn. Giải thích thêm, cho ví dụ.
Thêm sắc thái cho các trích dẫn
Nhiều người trích dẫn tài liệu một cách thiếu phản biện, họ tìm tài liệu ủng hộ lập luận của mình và trích dẫn mà không đọc ấn phẩm cũng như tìm hiểu xem ấn phẩm được đón nhận như thế nào. Với scite, thay vì chỉ tìm và trích dẫn một tài liệu như “Phan và cộng sự (2006), đo kích hoạt hạch hạnh nhân đối với những khuôn mặt nhăn nhó trong Rối loạn lo âu xã hội (SAD)”, bạn có thể trích dẫn như một chuyên gia. Ví dụ: “Một số bằng chứng cho thấy sự kích hoạt hạch hạnh nhân để phản ứng với những khuôn mặt nhăn nhó (Phan và cộng sự 2006). Tuy nhiên, Labuschagne và cộng sự (2010) gọi điều này là đáng nghi ngờ khi báo cáo rằng sự tăng động của hạch hạnh nhân không được quan sát khi phản ứng với những khuôn mặt tức giận.”
Bằng cách đọc các trích dẫn được trình bày trên scite, bạn có thể nhanh chóng thêm sắc thái cho các trích dẫn bạn thực hiện và đảm bảo rằng sắc thái đó được các chuyên gia khác đồng tình.
Xác định những khoảng trống trong tài liệu
Một trong những khía cạnh thách thức nhất khi nghiên cứu tài liệu đối với những nhà nghiên cứu mới tham gia một lĩnh vực nào đó là xác định được những khoảng trống trong tài liệu, cũng như phải nêu rõ điều này trong quá trình đánh giá tài liệu và phân tích. Dưới đây là ba cách bạn có thể sử dụng scite để tìm những khoảng trống trong tài liệu.
Hiểu được tình trạng hiện tại của chủ đề nghiên cứu
Ở phần trước, bạn đã được hướng dẫn về đi thuận chuỗi trích dẫn để khám phá toàn bộ thảo luận khoa học bắt đầu từ các trích dẫn cụ thể. Để đánh giá tài liệu, bạn nên thu thập những lập luận và sử dụng chúng làm ý tưởng để viết về một ấn phẩm. Chúng ta cũng có thể đi thuận chuỗi trích dẫn để hiểu tình trạng hiện tại của một chủ đề. Những gì bạn sẽ làm là nhấp chuột (hoặc xâu chuỗi) qua các trích dẫn cho đến khi bạn tìm thấy các ấn phẩm trích dẫn gần đây nhất. Bằng cách này, bạn đang xem xét nghiên cứu tiếp nối được xây dựng dựa trên công trình mà bạn bắt đầu. Bây giờ bạn có thể xem các ấn phẩm gần đây được đề cập đến như thế nào hoặc chỉ đọc ấn phẩm đó để cập nhật về một chủ đề. Trong hình sau, chúng tôi đưa ra một tập hợp các trích dẫn bắt đầu từ Phan et. al. 2006 đo lường các khía cạnh của sự lo lắng liên quan đến phản ứng của hạch hạnh nhân cho đến Leppanen et al. 2018 thảo luận về sự can thiệp của oxytocin qua mũi trong việc đánh giá mối đe dọa. Nếu bạn đang phát triển một bản tổng quan tài liệu bao gồm các biện pháp can thiệp cho Rối loạn lo âu xã hội thì phương pháp chuỗi chuyển tiếp này sẽ giúp bạn đảm bảo rằng đánh giá tài liệu của bạn đang giải quyết các chủ đề nghiên cứu hiện tại. Bạn cũng sẽ dễ dàng tìm thấy những lỗ hổng trong tài liệu bằng cách xem xét kết luận của các tài liệu ấy.
Tìm sự khác biệt trong các kết quả nghiên cứu
Một khía cạnh quan trọng khác mà bạn cần phải giải quyết trong quá trình tổng quan là liệu có bất kỳ cuộc tranh luận nào không và liệu những mâu thuẫn ấy đã được giải quyết hay chưa. Bằng cách tìm ra một tranh luận đã được giải quyết, bạn sẽ tìm thấy điều gì đó để đề cập đến trong bài tổng quan tài liệu của mình. Và khi tìm ra một tranh luận quan trọng chưa được giải quyết, bạn sẽ tìm thấy một lỗ hổng lớn mà nghiên cứu hiện tại của bạn có thể cố gắng giải quyết. Để làm được điều này trong scite, bạn nên tập trung đọc các trích dẫn đối lập. Khi đó, bạn đang xem xét sự khác biệt trong các kết quả đã được tìm thấy. Bằng cách xâu chuỗi trích dẫn phản đối hoặc xem xét các nghiên cứu có số lượng trích dẫn phản đối và ủng hộ cao, bạn sẽ dễ dàng tìm thấy các cuộc tranh luận đang diễn ra. Hình sau cho thấy một ví dụ về sự phản đối của một tài liệu sử dụng ngôn ngữ học ngữ liệu để kiểm tra các bài phát biểu của người tị nạn và người xin tị nạn trên báo chí Vương quốc Anh. Lập luận là kết quả tương phản (dù có sự thể hiện tiêu cực về người nhập cư trên báo chí) trên hai nghiên cứu được đề cập có thể xuất phát từ sự khác biệt trong nội dung văn bản được sử dụng, ví dụ như liệu các tờ báo lá cải có được đưa vào hay không. Những gì chúng ta có thể làm với tư cách là nhà nghiên cứu là trình bày sự khác biệt này trong tài liệu để làm nổi bật tầm quan trọng của việc sử dụng các bộ dữ liệu tương tự cho nghiên cứu ngôn ngữ và, nếu phù hợp với nghiên cứu hiện tại, hãy sử dụng nó như một “khoảng trống” để cho thấy cách chúng ta có thể thiết kế một nghiên cứu mới và xem xét liệu có sự khác biệt giữa cách trình bày của người nhập cư ở Ý và Vương quốc Anh trong diễn ngôn như hiện tại hay không.
Tìm kiếm các lĩnh vực nghiên cứu được đề xuất
Cuối cùng, tác giả có thể đề xuất làm cách nào để giải quyết các kết quả đối lập hoặc làm sao để các kết quả đồng tình còn được xác lập chắc chắn hơn. Bằng cách sử dụng scite, bạn có thể tìm kiếm các trích dẫn trên một ấn phẩm để xem các lỗ hổng được các tác giả trích dẫn giải quyết như thế nào. Một số trong số này có thể là những gợi ý không có căn cứ, những hàm ý mà tác giả đang đề xuất hoặc những đề xuất về các chương trình nghiên cứu trong tương lai. Ví dụ sau trình bày một nghiên cứu về nhiệm vụ của mô hình ngôn ngữ máy tính trong việc phân biệt ý nghĩa từ, làm thế nào một mô hình máy tính có thể biết được từ “pen” đang được sử dụng để chỉ một dụng cụ viết hay một trại động vật. Trích dẫn chỉ ra rằng chúng ta nên nghiên cứu các mô hình được huấn luyện trên một tập huấn luyện không có những ví dụ có sẵn và chúng thực hiện tốt nhiệm vụ phân biệt nghĩa của từ. Chúng ta có thể coi đây là một dấu hiệu cho thấy đây là lĩnh vực mà chúng ta nên nghiên cứu sâu hơn bằng nghiên cứu của riêng mình hoặc đề xuất điều đó trong tổng quan tài liệu.
