Sinh viên cần biết sự thật rằng trí tuệ nhân tạo (AI) có thể thay đổi gần như mọi công việc (Charlotte Dungan, Ed.M.’16). Charlotte Dungan, Giám đốc điều hành của một tổ chức phi lợi nhuận The AI Education Project (TAEP) (Dự án Giáo dục AI), nhận định rằng “Có sự chuyển đổi lớn trong tương lai của các công việc hiện có, và chúng ảnh hưởng không đồng đều đến các nhóm người ít có khả năng tự bảo vệ nhất”. Ví dụ, công việc lái xe bán tải có nguy cơ bị tự động hóa do các công ty đang sử dụng xe bán tải tự lái. Các kho hàng lớn của Amazon đã thay thế con người bằng việc sử dụng robot. Tại Target, thay vì tám nhân viên thu ngân thì có hai nhân viên và sáu máy tự thanh toán.
Nhưng tác động của tự động hóa tới công việc không phải là lý do duy nhất cho thấy rằng người học cần tìm hiểu về AI, Dungan nói. Đó là lý do ra đời của Dự án Giáo dục AI, với sứ mệnh đảm bảo tất cả sinh viên đều có cơ hội để tiếp cận cách thế giới đang được tái thiết bởi công nghệ này, đặc biệt là ở các trường học và cộng đồng yếu thế trên khắp Hoa Kỳ.
“AI không chỉ liên quan tới cơ hội việc làm”. “Chúng ta cần phân tích được luật pháp và chính sách được xây dựng, cũng như việc bảo vệ quyền lợi công dân trong thời đại thuật toán. Chúng ta cần luật pháp mang lại sự minh bạch cho cá nhân về cách các hệ thống này ảnh hưởng đến cuộc sống của họ, chẳng hạn như cách một thuật toán xác định xem ai đó có nên được tại ngoại hay không hoặc cách một bản án được tính toán trong hệ thống tư pháp.”
TAEP đang cố gắng “mở rộng phạm vi của khoa học máy tính” để nâng cao nhận thức về tác động đạo đức và xã hội của công nghệ. “Và điều đó hiện đang được thúc đẩy bởi AI”. “Giống như khi máy tính chuyển từ văn phòng về nhà, mọi người nhận thức được điều đó. Và khi mọi người bắt đầu mang theo một chiếc điện thoại thông minh Star Trek trong túi, mọi người cũng nhận thức rõ ràng. Và chúng ta đã có những cuộc thảo luận về những gì đang xảy ra với giới trẻ, và với những công nghệ mới nổi này. Nhưng nó cũng là một cuộc cách mạng quan trọng về AI, điều gì xảy ra khi dòng tin của bạn được lựa chọn hoặc khi có một thuật toán quyết định liệu bạn có thể nhận được tín dụng hay không, dựa trên sự xem xét các yếu tố như giới tính hoặc mã zip của bạn để quyết định mức phí bạn cần đóng. Và bạn không có bất kỳ quyền kiểm soát nào đối với các chính sách đó.”
Cô cho rằng mọi người đều cần được biết về tác động của AI. Đối với học sinh, điều này có thể được thực hiện thông qua việc đưa vào chương trình giảng dạy, được TAEP cung cấp miễn phí cho các trường học. Ngoài các bài học kéo dài vài tuần mà giáo viên có thể tải xuống và chỉnh sửa trực tuyến khi cần,, họ cũng có các chủ đề thảo luận ngắn 5 phút cho học sinh trung học, gọi là AI snapshot.
“Đó là một cách khởi động bài học”. “Các cuộc thảo luận 5 phút mà bạn có thể tổ chức trong các lớp học. Chúng tôi không giả định rằng giáo viên hoặc nhà trường có không gian để tạo một khóa học hoàn toàn mới” xoay quanh trí tuệ nhân tạo hay thậm chí khoa học máy tính. TAEP thiết kế các chủ đề thảo luận ngắn để phù hợp với bốn khóa học nền tảng: Toán, Khoa học Tự nhiên, Khoa học Xã hội và Tiếng Anh. “Nếu bạn là giáo viên, bạn vẫn có thể đưa các cuộc thảo luận này vào lớp học của mình. Ví dụ, một lớp Toán có thể nói về Thống kê liên quan đến trí tuệ nhân tạo vì nền tảng của AI là toán học. Chúng ta có thể thấy những mẫu dữ liệu nào? Về khoa học, đã có những đột phá tuyệt vời xảy ra nhờ AI, chẳng hạn như cách kết hợp AI và con người để có kết quả tốt hơn cho việc sàng lọc ung thư vú?”
“Ngôi sao phương Bắc dẫn đường cho chúng tôi đó là tạo ra những trải nghiệm giáo dục thú vị và trao quyền cho người học ở mọi nơi với kiến thức về AI.” Cho đến nay, ngoài việc hợp tác với các trường học để đưa AI vào chương trình học, dự án cũng hợp tác với Câu lạc bộ Nam và Nữ sinh Mỹ trong các chương trình hè và hợp tác với một số bảo tàng để dạy lập trình.
“Tôi có thể có một góc nhìn khá đặc biệt, nhưng tôi nghĩ rằng khả năng của ChatGPT để loại bỏ công việc máy móc khỏi lớp học và tạo điều kiện học tập sâu sắc là một điều rất thú vị”. “Nếu bất kỳ ai cũng có thể viết một bài báo bằng trí tuệ nhân tạo, có lẽ điều này sẽ thúc đẩy các lớp học tạo ra cách khác để truyền đạt kiến thức, bao gồm học dự án, buổi thảo luận Socratic, viết bài luận với ChatGPT làm điểm bắt đầu và sinh viên đảm nhận vai trò biên tập chính, cũng như các công cụ đánh giá khác mà không dễ dàng bị xâm phạm (hack) như dự án video và kịch trực tiếp.” “Cách đơn giản và hiệu quả nhất để đảm bảo công việc do chính sinh viên thực hiện là sử dụng bút chì và giấy thay vì máy tính đánh máy”.
Khi được hỏi điều gì khiến cô cảm thấy phấn khởi nhất về công việc này, cô Dungan cho biết chính là những gì mà giáo dục đã và đang mang lại cho mọi người. “Mục tiêu của chúng tôi là tạo ra những trải nghiệm giáo dục thú vị, trang bị kiến thức về trí tuệ nhân tạo để trao quyền cho người học ở mọi nơi. Điều khiến tôi phấn khởi nhất là khi mọi người nắm được kiến thức về trí tuệ nhân tạo, họ có thể đưa ra quyết định tốt hơn cho bản thân và cộng đồng”. “Họ không cần phải là lập trình viên để được hưởng lợi từ việc học về AI, và tôi tin rằng mọi người đều xứng đáng được tiếp cận thông tin đó. Tôi rất vui mừng được góp sức trong lĩnh vực này bởi còn rất nhiều việc phải làm”.
Dịch từ GSE
